4. Ay Bebek Gelişimi
Hareket-motor gelişim
Her geçen ay bebeğin kemik ve kaslarının güçlenmesiyle birlikte yapabildikleri becerilerde artmaktadır. Bu dönem içerisinde oturtulmak için elleri tutulduğunda başını kaldırabilir.
Gövde kaslarının kontrolü henüz tamimiyle kazanılmadığı için ancak destekle oturabilir.
Bu dönemde görme ile alma düzenlenir ve amaçlı davranışların doğmasına neden olur.
4,5 aylık bir bebek gördüğü nesneyi yakalar ve onunla çeşitli durumlarda oynar.
Dört-beş ay civarında bebeklerin bir nesneye uzanmaları kaba bir omuz ve dirsek hareketi şeklindedir. Bir sonraki ayda bu uzanma daha becerikli hale gelir.
Bir önceki ayda eline verilen oyuncağı kısa süreli tutabilirken bu ay içinde tutma süresi biraz daha uzar ve tuttuğu oyuncağı sallamaya başalar.
Bilişsel gelişim
Bebeklerdeki gelişim belli bir sıra takip ederek devam etmekte ve her yeni dönemde yeni gelişim özellikleri eklenmektedir. Artık dört aylık olan bebeğiniz, sesin geldiği yönü anında ayırt edebilir ve etrafındaki kişileri seslerinden tanır. Karmaşık olan sesleri birbirinden ayırt edebilir.
Dokunma duyusu giderek gelişen bebeğinizin, elleri açık durur ve nesnelere dokunmaya ve onları kavramaya çalışır. Nesneleri ağzına sokarak keşfetmeye başlar. Aynı zamanda bilişsel gelişimine paralel olarak taklit yeteneği de gelişmeye başlayan bebeğiniz sizin yaptığınız basit hareketleri tekrar etme eğilimindedir. Ancak yapmış olduğu bu taklitler sahte taklitlerdir. Çünkü daha önceden yapabildikleri hareketleri taklit ederler. Doğru taklit becerileri yavaş yavaş gelişmeye başlar.
Dördüncü aya kadar görme alanları içindeki hareket eden kişi veya nesneleri izlerken, görme alanlarından çıktığında ilgilerini kaybederek başka tarafa dönerler. Yani bebeğiniz görme alanından çıktığınızda sizi arama girişiminde bulunmaz.
Dördüncü aydan itibaren nesnenin varlığının sürdürüldüğüne ilişkin ilk düşünceler görülmeye başlar. Bu düşünceler sekizinci aya kadar devam etmektedir.
Dil gelişimi
Dil gelişiminde dört ve altıncı aylar “mırıldanma” ya da “babıldama” dönemdir. Dördüncü aydan itibaren bebeğiniz seslerle deneme yapmaya başlar. Yaptığı bu denemeler ses mekanizması üzerinde kontrol kazanmaya başladığının bir göstergesidir ve bu kontrol gittikçe artar.
Bu dönemler içinde; sesli ve sessiz harfler içeren tek heceler üretmeye başlar. “Ba, be, da, de, ma, me” gibi sesler çıkarır. Çıkardığı bu sesler hoşuna giderek tekrarlamaya başlar ve ses oyunları yapar. “P, m, b” gibi dudak seslerini de kullanmaya başlayarak; “pu, bu, mu” gibi sürtünme sesleri çıkarır. İsmi söylendiğinde başını çevirerek size bakar. Gözleriyle konuşan kişiyi araştırır. Hoşuna giden yada hoşuna gitmeyen bir durum karşısında sesle tepki verir.
Sosyal duygusal gelişim
Bu dönemde bebeğiniz tanıdığı kişilere tanımadığı kişilerden farklı tepkiler vermeye başlar. Örneğin; annesi kucağına aldığında, ona gülümser, güler, sesler çıkartır. Anne baba ile yüz yüze olmaktan hoşlanır. Aynı zamanda yüksek sesle gülmelerin de başladığı dönemdir.
Çevredeki yenilikleri fark etmeye başlaması ile birlikte bebeğinizin görsel algılaması da bu dönemde gelişmeye başlar.
5. Ay Bebek Gelişimi
Hareket-motor gelişim
Baş ve boyun kontrolü bu ay içinde tamamen kazanılır. Bebek kucağa alındığında başını rahatlıkla dik pozisyonda tutabilir.
Gövde kaslarının kontrolü henüz tamimiyle kazanılmadığı için destekle oturma bu dönemde de devam etmektedir. Oturtulmak için çekildiğinde başını, kollarını ve bacaklarını büker. Olduğu yerde dönmeye çalışır.
Bu dönemde bir nesneye uzanma ve nesneye dokunma bir önceki döneme göre daha becerikli hale gelmeye başlar.
Bilişsel gelişim
Bu dönemde bebeğiniz, hareketsiz nesneleri net görebilir, fakat zıt renkleri, kesin köşeleri ve parlak renkleri daha kolay fark edebilir. Görme alanı dışına çıkan nesneyi izleyebilir. Sesin geldiği yönü anında ayırt edebilme, etrafındaki kişileri seslerinden tanıyabilme ve nesneleri ağzına sokarak keşfetme dördüncü ayda başlamış olup bu dönemde de devam etmektedir.
Dil gelişimi
Dil gelişiminde dört ve altıncı aylar “mırıldanma” ya da “babıldama” dönemdir. Dördüncü aydan itibaren bebeğiniz seslerle deneme yapmaya başlar. Yaptığı bu denemeler ses mekanizması üzerinde kontrol kazanmaya başladığının bir göstergesidir ve bu kontrol gittikçe artar.
Bu dönemler içinde; sesli ve sessiz harfler içeren tek heceler üretmeye başlar. “Ba, be, da, de, ma, me” gibi sesler çıkarır. Çıkardığı bu sesler hoşuna giderek tekrarlamaya başlar ve ses oyunları yapar. “P, m, b” gibi dudak seslerini de kullanmaya başlayarak; “pu, bu, mu” gibi sürtünme sesleri çıkarır. İsmi söylendiğinde başını çevirerek size bakar. Gözleriyle konuşan kişiyi araştırır. Hoşuna giden yada hoşuna gitmeyen bir durum karşısında sesle tepki verir.
Sosyal duygusal gelişim
Üçüncü ayda başlayan üzüntü, şaşırma, sevinç gibi duygusal tepkileri ile dördüncü ayda başlayan görsel algılama, yüksek sesle gülme bu dönemde de devam etmektedir.
6. Ay Bebek Gelişimi
Hareket-motor gelişim
6.aydan itibaren bebekte yer değiştirme hareketleri gelişmeye başlar. Yer değiştirme hareketlerinin kazanılması, denge becerilerinin kazanılması ile bağlantılıdır. Bebek dengeleme hareketlerinde yeterli bir duruma gelmediği sürece özgürce yer değiştiremez. Bu ayda bebek sürünme ve dönme hareketleriyle basitçe yer değiştirmeye başlar. Yüzükoyun yatarken, ön tarafına biraz ileriye konan bir oyuncağa uzanmak için başını ve göğsünü yerden kaldırır, kolları ile bedenini ileri doğru çeker. Aynı zamanda yüzükoyun yatarken sırt üstüne döner.
Bu dönemde bebeklerde nesneleri yakalama becerisinin yanında fırlatma becerisi de gelişmeye başlar. Eline aldığı oyuncağı yakınında bir yere fırlatır.
5.ayda destekle oturan bebek bu ay içinde daha az destekle oturabilir duruma gelmiş olur.
Bilişsel gelişim
Bebeğinizin görme yeteneği bu ay içerisinde daha net hale gelmiştir. Renkli, karmaşık nesnelere bakmaktan hoşlanır ve baktığı şeyi daha net görebilmek için olduğu pozisyonunu değiştirir. İnce farklılıkları ve detayları algılayabilir. Bu aydan itibaren derinlik algısı da gelişmeye başlar.
Sesin geldiği yönü ayırt edebilen bebeğiniz altıncı ayında seslerin hangi yönden geldiğini anlayabilir. İnanların seslerini ve kendi ismini duyduğunda tanıdığını belli eden tepkiler göstermeye başlar. Değişik şarkıları ve melodileri ayırt edebilir.
Elleriyle okşama, hafifçe vurma ve dürtme hareketleri bu dönem içinde görülmeye başlar ve bir sonraki dönemi de içine alır. Nesneleri alma ve ağzına götürme bu dönemde de devam etmektedir.
Bebeğiniz altıncı ayından itibaren değişik tatları ve acı olanları bile kabul etmeye başlar. Yiyecek seçmeye başlar.
Nesnenin varlığının sürdürüldüğüne ilişkin düşünceleri devam etmekte olan bebeğiniz, elinden oyuncağı düştüğünde arkasından bakar ve düşürdüğü oyuncağını kısa bir an arama girişiminde bulunsa bile kısa bir süre sonra ilgisi dağılarak unutur. Bu durum sekizinci aya kadar devam etmektedir. Bu dönemde başlayan ve dokuzuncu aya kadar devam edecek olan, ‘‘Cee’’ oyunundan çok hoşlanırlar. Çünkü bir şeyin kaybolup tekrar ortaya çıkması çocuklar için çevrelerinin düzenli olduğunun bir göstergesidir.
Dil gelişimi
Dil gelişiminde dört ve altıncı aylar “mırıldanma” ya da “babıldama” dönemdir. Dördüncü aydan itibaren bebeğiniz seslerle deneme yapmaya başlar. Yaptığı bu denemeler ses mekanizması üzerinde kontrol kazanmaya başladığının bir göstergesidir ve bu kontrol gittikçe artar.
Bu dönemler içinde; sesli ve sessiz harfler içeren tek heceler üretmeye başlar. “Ba, be, da, de, ma, me” gibi sesler çıkarır. Çıkardığı bu sesler hoşuna giderek tekrarlamaya başlar ve ses oyunları yapar. “P, m, b” gibi dudak seslerini de kullanmaya başlayarak; “pu, bu, mu” gibi sürtünme sesleri çıkarır. İsmi söylendiğinde başını çevirerek size bakar. Gözleriyle konuşan kişiyi araştırır. Hoşuna giden yada hoşuna gitmeyen bir durum karşısında sesle tepki verir.
Sosyal duygusal gelişim
Bu döneme kadar karşısındaki kişinin tepkisini ya da duygusal durumunu ayırt etmeden gülümseyen bebeğiniz, bu dönemden sonra yüz ifadeleri ve ses tonundaki mutluluk, kızgınlık tepkilerine uygun karşılık vermeye başlar.
Bebeğinizde bağlılık ilişkisi bu dönmede başlayarak sekizinci aya kadar devam etmektedir. Bebek doğduğunda insanları cansız varlıklara tercih eder. Daha sonra anne babayı yabancılardan ayırt etmeye başlamasıyla birlikte onlara farklı davranmaya başlar. Yani tanıdık kişilere daha çok gülümseyerek tepki verir ya da onlar uzaklaştıklarında ağlamaya başlar. Bu dönemde bebeğiniz tanıdık ve güvendiği kişilerin yanında kalmak ister.
Bu ay içinde bebeğinizin zihinsel gelişimine bağlı olarak ortaya çıkan ve on ikinci aya kadar devam edecek olan ürkme tepkisi gözlemlenmeye başlar. Bu gösterdiği tepki, tanıdık yüzlerdeki değişikliklerdir. Yani annesinin ya da babasının gözlük takması gibi. Bu tepkisinin yanında korku, kızgınlık ya da tiksinti ifadelerine de rastlanabilir. Kızgınlıklarını genellikle ağlayarak gösterirler. Korkuları ise ilk kez karşılaştıkları ve daha önce bilmedikleri bir durumla ya da nesneyle ortaya çıkmaktadır. Yüksek ve ani sesler bebeğinizde korku yaratabilir. Bebekler büyüdükçe zihinsel gelişime bağlı olarak, zihinlerinde yarattıkları hayali olaylardan korkmaya başlarlar.
